Być może zawód rzeczoznawcy majątkowego brzmi dla niektórych dość tajemniczo. Nazwa tej profesji nie określa bowiem wprost tego, czym się on zajmuje. Sugeruje, że są to sprawy majątkowe, lecz wiele osób nie do końca zdaje sobie sprawę co dokładniej wchodzi w zakres obowiązków rzeczoznawcy oraz w jakich sytuacjach mogą oni potrzebować jego pomocy.
Postaram się poniżej przybliżyć ten temat i rozwiać przynajmniej część wątpliwości.
Czym zajmuje się rzeczoznawca majątkowy?
Rzeczoznawca majątkowy, najogólniej mówiąc, zajmuje się określaniem wartości nieruchomości. Nie jest to jednak jedyny obszar jego działań. Może także przygotowywać opracowania i ekspertyzy z zakresu rynku nieruchomości, inwestowania w nie, podziału itp.
Opracowanie dotyczące określenia aktualnej wartości nieruchomości, sporządzone w oparciu o wiarygodne źródła danych nazywamy operatem szacunkowym. Jest to opinia rzeczoznawcy majątkowego w formie pisemnej lub elektronicznej, w której określa on wartość danej nieruchomości w oparciu o przyjęte podejście/ metodę/ technikę, oczywiście z odpowiednim uzasadnieniem. Warto wiedzieć, że dany operat sporządzony jest każdorazowo w konkretnym celu i tylko w takim celu może być wykorzystany.
Co rzeczoznawca majątkowy może wycenić?
Rzeczoznawca majątkowy może podjąć się wyceny różnych nieruchomości i na rożne potrzeby lub cele. Przedmiotem wyceny mogą być na przykład:
· nieruchomości lokalowe lub lokale – może to być mieszkanie albo lokal użytkowy taki jak np. biuro;
· nieruchomości gruntowe niezabudowane – mogą to być działki gruntu pod budowę domu albo inną inwestycję;
· nieruchomości gruntowe zabudowane – z domem lub zabudowaniami gospodarczymi;
· nieruchomości komercyjne – tutaj mamy na myśli budynki handlowe, usługowe, przemysłowe, magazynowe;
· nieruchomości rolne – przykładowo grunty przeznaczone pod uprawę lub hodowlę;
· nieruchomości leśne.
Powyższy katalog nie oczywiście jest zamknięty – służy jedynie ogólnemu określeniu możliwych rodzajów nieruchomości, które mogą podlegać wycenie.
Dodatkowo rzeczoznawca majątkowy może także zająć się dla swojego klienta wyceną nakładów poniesionych na danej nieruchomości, które mogą stanowić prace na niej wykonane których skutkiem mogą być np. budynki, utwardzenia nawierzchni, ogrodzenia, a nawet roślinność.
Inną kategorią przedmiotu wyceny mogą być również ograniczone prawa rzeczowe, czyli służebności lub dożywocia.
Na jakie cele rzeczoznawca majątkowy może sporządzać wyceny?
Najprostsza odpowiedź na to pytanie mogłaby brzmieć: na najróżniejsze 😉
A tak poważnie – cele mogą być różne i tak naprawdę zależą od interesu Zamawiającego. Trudne, o ile nie niemożliwe byłoby wymienienie wszystkich możliwych okoliczności, w których operat szacunkowy jest potrzebny lub wręcz niezbędny.
Zleceniodawcą rzeczoznawcy majątkowego mogą być:
1. Osoby fizyczne
Taka wycena może zostać sporządzona kiedy klient chce daną nieruchomość kupić lub sprzedać, podzielić, wziąć kredyt albo określić jej wartość dla potrzeb związanych z przyszłymi inwestycjami.
2. Firmy
Wyceny dla firm często wykonuje się na potrzeby inwestycji, sprzedaży lub kupna nieruchomości, zaciągnięcia kredytu, wyceny poniesionych nakładów – katalog możliwości jest tutaj dość szeroki i zależy od aktualnych potrzeb biznesowych.
3. Sądy
Wycena może być potrzebna w rozmaitych postępowaniach sądowych. Mogą to być sprawy związane z podziałem majątku lub spadku oraz wszelkie sytuacje gdzie możemy mieć do czynienia ze sporem w kwestii danej nieruchomości.
4. Syndycy
Do rzeczoznawcy może zwrócić się także syndyk prowadzący postępowanie restrukturyzacyjne (upadłościowe).
5. Komornicy
Wycena nieruchomości w tym przypadku najczęściej służy określeniu wartości nieruchomości celem zaspokojenia potrzeb wierzycieli.
6. Instytucje państwowe / samorządowe
Rzeczoznawca majątkowy może przeprowadzać dla nich wyceny nieruchomości na potrzeby związane ze sprzedażą nieruchomości, ale także z określeniem wysokości opłat za użytkowanie wieczyste lub oszacowaniem odszkodowania w przypadku wywłaszczeń.
7. Prawnicy, radcowie prawni, adwokaci
Wyceny mogą dotyczyć prowadzonych przez pełnomocników postępowań i być wykonywane na potrzeby Mocodawców. Zdarza się, że w danej sprawie potrzebna jest kontrwycena, aby możliwe było porównanie wartości określonych przez dwóch rzeczoznawców.
8. Banki
Wyceny dla banków najczęściej sporządzane są na potrzeby związane z zabezpieczeniem wierzytelności.
Jak widać okoliczności, w których operat szacunkowy może okazać się pomocny lub wręcz niezbędny jest wiele. Tak naprawdę rzeczoznawca majątkowy może sporządzić dla Ciebie wycenę w dowolnym celu, który uzasadnia Twoją potrzebę.
Pamiętaj też, że ten kto pyta – nie błądzi 😉
Skontaktuj się z rzeczoznawcą majątkowym, powiedz czego potrzebujesz i opisz okoliczności w jakich zwracasz się o pomoc. Otrzymasz wówczas niezbędne informacje, które pozwolą Ci podjąć decyzję dotyczącą ewentualnej współpracy z rzeczoznawcą.